Tendinopatia – co to jest, jak jej zapobiegać i leczyć?
Tendinopatia – co to jest, jak jej zapobiegać i leczyć?
Czy w trakcie treningu zdarzyło Ci się poczuć nieprzyjemny ból w obrębie ścięgna?
Jeżeli problem pojawia się częściej i skutecznie odbiera nam przyjemność ze sportu być może mamy do czynienia z problemem tendinopatii.
Warto przyjrzeć się tematowi z bliska – tak by w porę zatrzymać i wyleczyć niepokojące sygnały.
Tendinopatia to termin określający uciążliwy ból w przebiegu ścięgna na skutek obciążeń mechanicznych. Jednocześnie termin ten nie oznacza obecności konkretnego procesu patologicznego lub biochemicznego.
Najczęściej dotyka ona takich struktur jak ścięgno Achillesa, ścięgno rzepki, czy stożek rotatorów [1, 2, 4].
Co predysponuje do powstawania tendinopatii?
Czynniki ryzyka można podzielić, na te na które nie mamy wpływu i na te które mamy [1, 2, 5]:
– wiek
– predyspozycje genetyczne,
– wcześniejszy uraz
– zwiększenie obciążeń treningowych,
– rodzaj obuwia,
– pora roku,
– BMI i waga ciała,
– cholesterol,
– używki,
– regeneracja.
Chcąc uniknąć w przyszłości problemów mających charakter tendinopatii warto pamiętać o kilku prostych przykładach.
- Zabezpieczajmy struktury takie jak ścięgno Achillesa przed zimnem, nie pozostawiając ich „odkrytych” w trakcie aktywności fizycznej na wolnym powietrzu. Szczególnie kiedy temperatura na zewnątrz jest bliska zeru [1].
- Przed przystąpieniem do aktywności fizycznej (powrót na stok już blisko…) przygotujmy nasz aparat więzadłowy przed zwiększonym obciążeniem mechanicznym wykonując rozgrzewkę. Spowoduje to zwiększenie temperatury struktur więzadłowych, a co z tym idzie ich lepszą pracę i odporność na obciążenie .
- Nieodzownymi elementami mającymi wpływ na kondycję struktur więzadłowych ma sposób odżywiania. Badacze zauważają korelację pomiędzy poziomem cholesterolu, wagi ciała, a częstotliwością występowania problemu tendinopatii [1, 5]. Zatroszczmy się zatem o to co ląduje na naszym talerzu.
- Regularność wysiłku fizycznego oraz zaplanowana i stopniowa progresja obciążeń treningowych również składa się na profilaktykę poruszonego problemu [6].
- Kluczowym aspektem jest również czas przeznaczony na regenerację. O tym jak istotny jest zdrowy sen mogliśmy przeczytać już w poprzednich wpisach.
Jeżeli już walczymy z problemem tendinopatii, badacze zwracają uwagę na [1, 2, 3, 4, 6] znaczenie terapii ruchowej w zachowawczym leczeniu pacjentów.
Na terapie składają się przede wszystkim:
– zaplanowane zwiększanie obciążeń w trakcie treningu,
– wzmacnianie kluczowych struktur mięśniowych,
– przerwy pomiędzy treningami,
– terapia manualna wraz z terapią tkanek miękkich.
Należy zawczasu wdrożyć wiedzę dotyczącą profilaktyki. Jeżeli nie jesteśmy do końca pewni czy dany problem nas dotyczy lub jest on potwierdzony warto zasięgnąć opinii i konsultacji specjalisty. Połączenie zaplanowanej terapii i skutecznego treningu pozwoli w dalszym ciągu na to by cieszyć się
z naszej ulubionej aktywności fizycznej.
1. Clinical risk factors for Achilles tendinopathy: a systematic review van der Vlist AC, Breda SJ,
Oei EHG, et al. Br J Sports Med2019;53:1352–1361.
2. Chronic inflammation is a feature of Achilles tendinopathy and rupture Dakin SG, Newton J,
Martinez FO, et al. Br J Sports Med2018;52:359–367.
3. Effectiveness of progressive tendon-loading exercise therapy in patients with patellar
tendinopathy: a randomised clinical trial Breda SJ, Oei EHG, Zwerver J, et al. Br J Sports Med
Epub ahead of print: [please include Day Month Year]. doi:10.1136/bjsports-2020-103403
4. ICON 2019: International Scientific Tendinopathy Symposium Consensus: Clinical
Terminology Scott A, Squier K, Alfredson H, et al. Br J Sports Med2020;54:260–262.
5. Is higher serum cholesterol associated withaltered tendon structure or tendon pain?A
systematic review Tilley BJ, Cook JL,Docking SI,et al.Br J SportsMed2015;49:1504–1509.
6. Mechanotherapy: how physical therapists’prescription of exercise promotes tissue rep air Br J
Sports Med2009;43:247–251. doi:10.1136/bjsm.2008.054239